Pracownia na rzecz Wszystkich Istot

Puszcza Białowieska

UNESCO

Miejsca wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa stanowią wspólne dobro ludzkości. Warunkiem wpisu zabytku lub miejsca na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jest spełnienie jednego lub kilku kryteriów stanowiących o jego wyjątkowości w skali światowej.

Puszcza Białowieska. Fot. Adam Wajrak

Puszcza Białowieska to jedyny w Polsce obiekt przyrodniczy wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. W ten sposób doceniono wyjątkową, uniwersalną z punktu widzenia nauki, ochrony i piękna natury, wartość tego naturalnego lasu. Jest to miejsce unikalne z punktu widzenia zachowania różnorodności biologicznej. Występuje tu najliczniejsza wolna populacja żubra europejskiego, gatunku, który symbolizuje Puszczę Białowieską.

Jako Polacy możemy być dumni, że Puszcza Białowieska obok Starego Miasta w Warszawie i Krakowie, Kopalni Soli w Wieliczce, Zamku Krzyżackiego w Malborku czy wreszcie obozu zagłady Auschwitz-Birkenau uznana została za wartą pamięci i ochrony na skalę światową.

Kryteria jakimi kierowano się, nadając Puszczy Białowieskiej status światowego dziedzictwa:

  • Kryterium IX. Puszcza Białowieska stanowi wyjątkowy przykład procesów ekologicznych i biologicznych istotnych w ewolucji i rozwoju ekosystemów oraz zespołów zwierzęcych i roślinnych.
  • Kryterium X. Puszcza Białowieska obejmuje siedliska naturalne najbardziej reprezentatywne i najważniejsze dla ochrony in situ różnorodności biologicznej, włączając te, w których występują zagrożone gatunki o wyjątkowej uniwersalnej wartości z punktu widzenia nauki lub ochrony przyrody.

Po raz pierwszy Puszcza Białowieska została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w 1979 roku. Na listę wpisano wtedy niewiele ponad 5 tys. ha terenu Białowieskiego Parku Narodowego. Wpis rozszerzono w 1992 roku o białoruską część Puszczy Białowieskiej, tworząc jeden obiekt transgraniczny. W 2014 roku miejsce Światowego Dziedzictwa zostało rozszerzone na całą polską część Puszczy Białowieskiej.

Obecnie obszar ten rozciąga się w obu krajach na powierzchni liczącej 141 885 ha.

Obowiązkiem Polski jako strony Konwencji UNESCO z 1972 r. dotyczącej Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Naturalnego, jest ochrona Puszczy Białowieskiej przed zniszczeniem i zachowanie jej w niezmienionej postaci dla przyszłych pokoleń.